Phellinus gilvus är en svampart[100] som först beskrevs av Ludwig David von Schweinitz, och fick sitt nu gällande namn av Narcisse Theophile Patouillard 1900. Phellinus gilvus ingår i släktet Phellinus och familjen Hymenochaetaceae.[101][102] Inga underarter finns listade i Catalogue of Life.[101]

Phellinus gilvus
Systematik
DomänEukaryoter
Eukaryota
RikeSvampar
Fungi
DivisionBasidiesvampar
Basidiomycota
KlassAgaricomycetes
OrdningHymenochaetales
FamiljHymenochaetaceae
SläktePhellinus
ArtPhellinus gilvus
Vetenskapligt namn
§ Phellinus gilvus
Auktor(Schwein.) Pat. 1900
Synonymer
Fuscoporia gilva (Schwein.) T. Wagner & M. Fisch. 2002[1]
Phellinus gilvus var. licnoides (Mont.) Teng 1996[2]
Phellinus gilvus var. scruposus (Fr.) S. Ahmad 1972[3]
Phellinus illicicola (Henn.) Teng 1963[4]
Fomes licnoides (Mont.) N. Walters 1962[5]
Polyporus licnoides var. sublilacinus (Ellis & Everh.) Overh. 1953[6]
Fomes endozonus (Fr.) G. Cunn. 1948[7]
Fomes scruposus (Fr.) G. Cunn. 1948[8]
Polyporus gilvus var. sublicnoides Rick 1935[9]
Phellinus bolaris Pat. 1927[10]
Trametes keetii Van der Byl 1922[11]
Polyporus ursinulus Lloyd 1922[12]
Polystictus ramosii (Murrill) P.W. Graff 1921[13]
Polyporus ramosii (Murrill) Sacc. & Trotter 1921[14]
Polyporus chrysellus Bres. 1920[15]
Polyporus pseudogilvus Lloyd 1920[16]
Polyporus subgilvus Bres. 1920[17]
Polyporus gilvus var. licnoides (Mont.) Cleland & Cheel 1917[5]
Boudiera fucata (Quél.) Lázaro Ibiza 1917[18]
Polyporus subradiatus Bres. 1916[19]
Polyporus subgilvus Speg. 1915[20]
Polyporus gilvus var. scruposus (Fr.) Bres. 1915[21]
Polyporus marcuccianus Lloyd 1915[22]
Polyporus stabulorum (Pat.) Lloyd 1915[22]
Fomes tenuissimus (Murrill) Lloyd 1915[23]
Polyporus ramosii (Murrill) Bres. 1913[5]
Fomes gilvus (Schwein.) Lloyd 1912[24]
Poria demetrionis (Murrill) Sacc. & Trotter 1912[25]
Polystictus pertenuis (Murrill) Sacc. & Trotter 1912[26]
Ganoderma ramosii (Murrill) Sacc. & Trotter 1912[27]
Fomes stabulorum (Pat.) Sacc. & Trotter 1912[28]
Polystictus delectans (Murrill) Sacc. & Trotter 1912[29]
Coriolus pertenuis Murrill 1910[30]
Coriolopsis vittata (Ellis & T. Macbr.) Murrill 1908[31]
Hapalopilus ramosii Murrill 1908[32]
Pyropolyporus tenuissimus Murrill 1908[33]
Microporellus unguicularis (Fr.) Murrill 1907[34]
Fomitiporella demetrionis Murrill 1907[35]
Phellinus stabulorum Pat. 1907[36]
Coriolus delectans Murrill 1907[37]
Coriolus ilicincola (Berk. & M.A. Curtis) Murrill 1905[38]
Coriolus flabellum (Mont.) Murrill 1905[39]
Hapalopilus gilvus (Schwein.) Murrill 1904[40]
Hapalopilus sublilacinus (Ellis & Everh.) Murrill 1904[41]
Hapalopilus licnoides (Mont.) Murrill 1904[41]
Phellinus scruposus (Fr.) Pat. 1903[42]
Polyporus illicicola Henn. 1902[43]
Mucronoporus sublilacinus Ellis & Everh. 1900[44]
Phellinus licnoides (Mont.) Pat. 1900[45]
Coriolus bonplandianus (Lév.) Pat. 1900[46]
Xanthochrous fucatus (Quél.) Pat. 1900[47]
Microporus spurcus (Lév.) Kuntze 1898[48]
Microporus unguicularis (Fr.) Kuntze 1898[48]
Microporus licnoides (Mont.) Kuntze 1898[49]
Microporus balansae (Speg.) Kuntze 1898[50]
Microporus breviporus (Cooke) Kuntze 1898[50]
Microporus purpureofuscus (Cooke) Kuntze 1898[48]
Fomes gilvus (Schwein.) Speg. 1898[51]
Microporus proditor (Speg.) Kuntze 1898[50]
Microporus bonplandianus (Lév.) Kuntze 1898[50]
Scindalma rubiginosum (Berk.) Kuntze 1898[52]
Microporus subtropicalis (Speg.) Kuntze 1898[48]
Microporus aggrediens (Berk.) Kuntze 1898[50]
Microporus flabellum (Mont.) Kuntze 1898[49]
Microporus ilicincola (Berk. & M.A. Curtis) Kuntze 1898[49]
Microporus connexus (Lév.) Kuntze 1898[50]
Microporus ilicicola (Berk. & M.A. Curtis) Kuntze 1898[49]
Scindalma fucatum (Quél.) Kuntze 1898[53]
Polystictus hybridus Speg. 1898[54]
Scindalma calvescens (Berk.) Kuntze 1898[53]
Scindalma trachodes (Lév.) Kuntze 1898[52]
Scindalma holosclerum (Berk.) Kuntze 1898[53]
Polyporus gilvoides Henn. 1897[55]
Polystictus subglaber Ellis & T. Macbr. 1896[56]
Hexagonia vittata Ellis & T. Macbr. 1896[56]
Polyporus aureomarginatus Henn. 1895[57]
Fomes fucatus (Quél.) Sacc. 1891[58]
Fomes carneofulvus (Berk. ex Fr.) F.M. Bailey 1890[5]
Mucronoporus gilvus (Schwein.) Ellis & Everh. 1889[59]
Mucronoporus balansae (Speg.) Ellis & Everh. 1889[60]
Mucronoporus licnoides (Mont.) Ellis & Everh. 1889[5]
Mucronoporus isidioides (Berk.) Ellis & Everh. 1889[60]
Polystictus proditor Speg. 1889[61]
Polystictus balansae (Speg.) Sacc. 1888[62]
Polystictus subtropicalis (Speg.) Sacc. 1888[63]
Placodes fucatus Quél. 1887[64]
Polystictus connexus (Lév.) Cooke 1886[65]
Polystictus aggrediens (Berk.) Cooke 1886[66]
Polystictus spurcus (Lév.) Cooke 1886[67]
Polystictus bonplandianus (Lév.) Cooke 1886[65]
Polystictus ilicincola (Berk. & M.A. Curtis) Cooke 1886[68]
Polystictus breviporus (Cooke) Cooke 1886[66]
Polystictus purpureofuscus Cooke 1886[69]
Fomes omalopilus (Mont.) Cooke 1885[70]
Fomes calvescens (Berk.) Cooke 1885[71]
Fomes trachodes (Lév.) Cooke 1885[72]
Fomes holosclerus (Berk.) Cooke 1885[71]
Fomes rubiginosus (Berk.) Berk. ex Cooke 1885[71]
Polyporus scruposus var. isidioides (Berk.) Cooke 1885[5]
Polyporus subtropicalis Speg. 1884[73]
Polyporus breviporus Cooke 1883[74]
Polyporus balansae Speg. 1883[75]
Polyporus aggrediens Berk. 1880[76]
Polyporus caesiellus Ces. 1879[77]
Trametes petersii Berk. & M.A. Curtis 1872[78]
Polyporus ilicincola Berk. & M.A. Curtis 1872[79]
Polyporus carneofulvus Berk. 1851[80]
Polystictus unguicularis Fr. 1851[81]
Polystictus flabellum (Mont.) Fr. 1851[82]
Polystictus licnoides (Mont.) Fr. 1851[83]
Polyporus endozonus Fr. 1851[84]
Trametes pertusa Fr. 1849[85]
Polyporus holosclerus Berk. 1847[86]
Polyporus bonplandianus Lév. 1846[87]
Polyporus connexus Lév. 1846[88]
Polyporus spurcus Lév. 1846[88]
Polyporus trachodes Lév. 1844[89]
Polyporus isidioides Berk. 1843[90]
Polyporus omalopilus Mont. 1842[91]
Polyporus flabellum Mont. 1842[92]
Polyporus licnoides Mont. 1840[93]
Polyporus calvescens Berk. 1839[94]
Polyporus rubiginosus Berk. 1839[95]
Polyporus scruposus Fr. 1838[96]
Polyporus gilvus (Schwein.) Fr. 1828[97]
Boletus gilvus Schwein. 1822[98]
Cerrena vittata (Ellis & T. Macbr.) Zmitr. 2001[99]

Fnöske redigera

P. gilvus har använts vid framställning av fnöske,[103] även om fnösktickan är den art som förknippas med fnösktillverkning.[104] Fnöske är ett läderaktigt, lättantändligt material som framför allt framställts från olika tickor, men även annat liknande material.[105] Fnösket har huvudsakligen haft tre användningsområden: eldslagning, sjukvård[106] och kläder,[105][107] men har främst förknippats med eldmakande.[108][109]

Bildgalleri redigera

Källor redigera

Noter redigera

  1. ^ Wagner, T.; Fischer, M. (2002) Proceedings towards a natural classification of the worldwide taxa Phellinus s.l. and Inonotus s.l., and phylogenetic relationships of allied genera, In: Mycologia 94(6):998–1016
  2. ^ Teng, S.C. (1996) , In: Fungi of China (Ithaca):586 pp.
  3. ^ S. Ahmad (1972) , In: Basidiomyc. W. Pakist.:59
  4. ^ Teng (1963) , In: Chung-kuo Ti Chen–chun, [Fungi of China]:762
  5. ^ [a b c d e f] ”CABI databases”. http://www.speciesfungorum.org. Läst 24 januari 2013. 
  6. ^ Overh. (1953) , In: Polyporaceae of the United States, Alaska and Canada:404
  7. ^ G. Cunningham (1948) , In: Bull. N.Z. Dept. Sci. Industr. Res., Pl. Dis. Div. 79:13
  8. ^ G. Cunningham (1948) , In: Bull. N.Z. Dept. Sci. Industr. Res., Pl. Dis. Div. 79:11
  9. ^ Rick (1935) , In: Brotéria, sér. Ci. Nat. 5:91
  10. ^ Pat. (1927) , In: Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 43:29
  11. ^ Van der Byl (1922) , In: S. Afr. J. Sci. 18:283
  12. ^ Lloyd (1922) , In: Mycol. Writ. 7:1143
  13. ^ P.W. Graff (1921) , In: Bull. Torrey bot. Club 48:295
  14. ^ Sacc. & Trotter (1921) , In: Mycol. Notes (Cincinnati) 65:1078
  15. ^ Bres. (1920) , In: Annls mycol. 18(1/3):33
  16. ^ Lloyd (1920) , In: Mycol. Writ. 6:940
  17. ^ Bres. (1920) , In: Annls mycol. 18(1/3):34
  18. ^ Lázaro Ibiza (1917) , In: Los poliporaceos de la flora Espanola:147
  19. ^ Sydow (1916) , In: Engler's Bot. Jahrb., Biebl. 54:247
  20. ^ Speg. (1915) , In: Mycol. Writ. 4 (Syn. Apus):387
  21. ^ Bres. (1915) , In: Hedwigia 56(4,5):292
  22. ^ [a b] Lloyd (1915) , In: Mycol. Writ. 4 (Syn. Apus):348
  23. ^ Lloyd (1915) , In: Mycol. Writ. 4 (Synopsis of the Genus Fomes):239
  24. ^ Lloyd (1912) , In: Mycol. Writ. 4 (Letter 42):6
  25. ^ Sacc. & Trotter (1912) , In: Syll. fung. (Abellini) 21:330
  26. ^ Sacc. & Trotter (1912) , In: Syll. fung. (Abellini) 21:316
  27. ^ Sacc. & Trotter (1912) , In: Syll. fung. (Abellini) 21:305
  28. ^ Sacc. & Trotter (1912) , In: Syll. fung. (Abellini) 21:286
  29. ^ Sacc. & Trotter (1912) , In: Syll. fung. (Abellini) 21:314
  30. ^ Murrill (1910) , In: Mycologia 2(4):187
  31. ^ Murrill (1908) , In: N. Amer. Fl. (New York) 9(2):76
  32. ^ Murrill (1908) , In: Bull. Torrey bot. Club 35:400
  33. ^ Murrill (1908) , In: Bull. Torrey bot. Club 35:413
  34. ^ Murrill (1907) , In: N. Amer. Fl. (New York) 9(1):53
  35. ^ Murrill (1907) , In: N. Amer. Fl. (New York) 9(1):12
  36. ^ Pat. (1907) , In: Bull. Soc. mycol. Fr. 23:74
  37. ^ Murrill (1907) , In: N. Amer. Fl. (New York) 9(1):20
  38. ^ Murrill (1905) , In: Bull. Torrey bot. Club 32(12):647
  39. ^ Murrill (1905) , In: Bull. Torrey bot. Club 32(12):648
  40. ^ Murrill (1904) , In: Bull. Torrey bot. Club 31(8):418
  41. ^ [a b] Murrill (1904) , In: Bull. Torrey bot. Club 31(8):417
  42. ^ Duss (1903) , In: Enum. Champ. Guadeloupe (Lons–le–Saunier):32
  43. ^ Henn. (1902) , In: Bot. Jb. 32:39
  44. ^ Ellis & Everh. (1900) , In: Bull. Torrey bot. Club 27:50
  45. ^ Pat. (1900) , In: Essai Tax. Hyménomyc. (Lons–le–Saunier):97
  46. ^ Pat. (1900) , In: Essai Tax. Hyménomyc. (Lons–le–Saunier):94
  47. ^ Pat. (1900) , In: Essai Tax. Hyménomyc. (Lons–le–Saunier):100
  48. ^ [a b c d] Kuntze (1898) , In: Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2):497
  49. ^ [a b c d] Kuntze (1898) , In: Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2):496
  50. ^ [a b c d e f] Kuntze (1898) , In: Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2):495
  51. ^ Speg. (1898) , In: Anal. Mus. nac. Hist. nat. B. Aires 6:165
  52. ^ [a b] Kuntze (1898) , In: Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2):519
  53. ^ [a b c] Kuntze (1898) , In: Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2):518
  54. ^ Speg. (1898) , In: Anal. Mus. nac. Hist. nat. B. Aires 6:166
  55. ^ Henn. (1897) , In: Hedwigia 36:201
  56. ^ [a b] Ellis & T. Macbr. (1896) , In: Bull. Lab. Nat. Hist. Iowa State Univ. 3(4):192
  57. ^ Henn. (1895) , In: Bot. Jb. 22:72
  58. ^ P.A. Saccardo (1891) , In: Syll. fung. (Abellini) 9:180
  59. ^ Ellis & Everh. (1889) , In: J. Mycol. 5(1):28
  60. ^ [a b] Ellis & Everh. (1889) , In: J. Mycol. 5(1):29
  61. ^ Speg. (1889) , In: Fungi Fuegiani 11:443
  62. ^ P.A. Saccardo (1888) , In: Syll. fung. (Abellini) 6:277
  63. ^ P.A. Saccardo (1888) , In: Syll. fung. (Abellini) 6:272
  64. ^ Quél. (1887) , In: Compt. Rend. Assoc. Franç. Avancem. Sci. 15(2):487
  65. ^ [a b] Cooke (1886) , In: Grevillea 14(no. 71):85
  66. ^ [a b] Cooke (1886) , In: Grevillea 14(no. 71):87
  67. ^ Cooke (1886) , In: Grevillea 14(no. 71):86
  68. ^ Cooke (1886) , In: Grevillea 14(no. 71):80
  69. ^ Cooke (1886) , In: Grevillea 15(no. 73):24
  70. ^ Cooke (1885) , In: Grevillea 14(no. 69):21
  71. ^ [a b c] Cooke (1885) , In: Grevillea 14(no. 69):20
  72. ^ Cooke (1885) , In: Grevillea 14(no. 69):18
  73. ^ Speg. (1884) , In: Anal. Soc. cient. argent. 17(2):45
  74. ^ Cooke (1883) , In: Grevillea 12(no. 61):17
  75. ^ Speg. (1883) , In: Anal. Soc. cient. argent. 16:42
  76. ^ Berk. (1880) , In: Vidensk. Selsk. Kjøbenhavn Meddel. 80:32
  77. ^ Ces. (1879) , In: Atti Accad. Sci. fis. mat. Napoli 8(8):6
  78. ^ Berk. & M.A. Curtis (1872) , In: Grevillea 1(no. 5):66
  79. ^ Berk. & M.A. Curtis (1872) , In: Grevillea 1(no. 4):52
  80. ^ Berk. (1851) , In: Nova Acta R. Soc. Scient. upsal., Ser. 3 1:68
  81. ^ E.M. Fries (1851) , In: Nova Acta R. Soc. Scient. upsal., Ser. 3 1:76
  82. ^ E.M. Fries (1851) , In: Nova Acta R. Soc. Scient. upsal., Ser. 3 1:77
  83. ^ E.M. Fries (1851) , In: Nova Acta R. Soc. Scient. upsal., Ser. 3 1:92
  84. ^ E.M. Fries (1851) , In: Nova Acta R. Soc. Scient. upsal., Ser. 3 1:54
  85. ^ E.M. Fries (1849) , In: Summa veg. Scand., Section Post. (Stockholm):130
  86. ^ Berk. (1847) , In: J. Bot., Lond. 6:501
  87. ^ Lév. (1846) , In: Annls Sci. Nat., Bot., sér. 3 5:301
  88. ^ [a b] Lév. (1846) , In: Annls Sci. Nat., Bot., sér. 3 5:135
  89. ^ Lév. (1844) , In: Annls Sci. Nat., Bot., sér. 3 2:192
  90. ^ Berk. (1843) , In: London J. Bot. 2:515 [as '415']
  91. ^ Mont. (1842) , In: Annls Sci. Nat., Bot., sér. 2 17:128
  92. ^ Mont. (1842) , In: Annls Sci. Nat., Bot., sér. 2 17:126
  93. ^ Mont. (1840) , In: Annls Sci. Nat., Bot., sér. 2 13:204
  94. ^ Berk. (1839) , In: Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 1 3:390
  95. ^ Berk. (1839) , In: Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 1 3:324
  96. ^ E.M. Fries (1838) , In: Epicr. syst. mycol. (Upsaliae):473
  97. ^ E.M. Fries (1828) , In: Elench. fung. (Greifswald) 1:104
  98. ^ Schwein. (1822) , In: Schr. naturf. Ges. Leipzig 1:96
  99. ^ Zmitrovich, I.V. (2001) Some new combinations in Polyporaceae: sapienti sat, In: Mycena 1(1):91–93
  100. ^ Pat. (1900) , In: Essai Tax. Hyménomyc. (Lons–le–Saunier):82
  101. ^ [a b] Bisby F.A., Roskov Y.R., Orrell T.M., Nicolson D., Paglinawan L.E., Bailly N., Kirk P.M., Bourgoin T., Baillargeon G., Ouvrard D. (red.) (22 mars 2011). ”Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2011 Annual Checklist.”. Species 2000: Reading, UK. http://www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2011/search/all/key/phellinus+gilvus/match/1. Läst 24 september 2012. 
  102. ^ Species Fungorum. Kirk P.M., 2010-11-23
  103. ^ Susan Labiste. ”Substitutes for Tinder Fungus” (på engelska). primitiveways.com. Primitive Ways. http://www.primitiveways.com/Amadou%20substitutes%202.html. Läst 17 januari 2015. 
  104. ^ Klas Jaederfeldt. ”Hur man framställer fnöske ur fnösktickan”. nrm.se. Naturhistoriska riksmuseet. http://www.nrm.se/faktaomnaturenochrymden/vaxter/kryptogamer/manadenskryptogam/svampar/fnosktickan/fnoske.1097.html. Läst 19 december 2014. 
  105. ^ [a b] Svenska Akademiens ordbok: Fnöske
  106. ^ H. P. Molitoris (april 1994). ”Mushrooms in medicine” (på engelska). Folia Microbiologica 39 (2): sid. 91-98. https://link.springer.com/article/10.1007/BF02906801. Läst 20 december 2014. 
  107. ^ Klas Jaederfeldt (1998). ”Fnösktickan, Fomes fomentarius, och dess användningsområden – Månadens kryptogam april 1998”. nrm.se. Naturhistoriska riksmuseet. http://www.nrm.se/faktaomnaturenochrymden/vaxter/kryptogamer/manadenskryptogam/svampar/fnosktickan.1893.html. Läst 19 december 2014. 
  108. ^ ”Göra eld med fnöske”. nrm.se. Nationellt resurscentrum för biologi och bioteknik. Arkiverad från originalet den 21 december 2014. https://web.archive.org/web/20141221095142/http://www.bioresurs.uu.se/bilagan/pdf/xBilagan_2008_eld_fnoske.pdf. Läst 19 december 2014. 
  109. ^ Nationalencyklopedin 1991, s. 450.

Tryckta källor redigera